17 Μαΐου 2018

Το ψηφιακό θαύμα της Εσθονίας: Πώς η πάμφτωχη πρώην Σοβιετική Δημοκρατία έγινε πρωτοπόρος της Ε.Ε.

Μία διαφορετικού τύπου πολιτικό είχαν την ευκαιρία να ακούσουν όσοι βρέθηκαν σήμερα το απόγευμα στο Orange Grove, τη θερμοκοιτίδα νεοφυών επιχειρήσεων της ολλανδικής πρεσβείας. Η Κέρστι Κάλιουλαϊντ, πρόεδρος της Εσθονίας, μίλησε για το πώς η χώρα της μετατράπηκε σε μόλις δύο δεκαετίες από μία πάμφτωχη πρώην σοβιετική Δημοκρατία σε ψηφιακή πρωτοπόρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η 48χρονη πρόεδρος, πρώην στέλεχος του ιδιωτικού τομέα, εξήγησε ότι όλα ξεκίνησαν με τη φορολογία. «Σε κανέναν δεν αρέσει να πληρώνει φόρους», είπε, «αλλά σκεφθήκαμε ότι αν κάνουμε τη διαδικασία διαδικτυακή, θα αυξάνονταν θεαματικά τα έσοδα». Στη συνέχεια, με συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, δημιουργήθηκε η ψηφιακή ταυτότητα, που δίνει σε κάθε πολίτη πρόσβαση σε τεράστιο αριθμό υπηρεσιών.

«Τα μόνα πράγματα που δεν μπορείς να κάνεις ψηφιακά στην Εσθονία είναι να παντρευτείς και να αγοράσεις ένα ακίνητο», ανέφερε η κ. Κάλιουλαϊντ. Όπως εξήγησε, η λειτουργικότητα του συστήματος έχει δημιουργήσει νέα ζήτηση για υπηρεσίες. Πολλοί, για παράδειγμα, είπε η Εσθονή πρόεδρος, πλέον απαιτούν να πληρώνονται αυτόματα τα οικογενειακά επιδόματα που δικαιούνται με το που γεννιέται το παιδί τους (στην Εσθονία δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια για αυτό το επίδομα, ενώ οι γεννήσεις καταγράφονται κατευθείαν ψηφιακά στο νοσοκομείο όπου γεννιούνται τα παιδιά).

Όπως τόνισε η κ. Κάλιουλαϊντ, αυτό που έκανε τη διαφορά στη χώρα της ήταν ότι «δεν αφήσαμε τις επιχειρήσεις και τους πολίτες μας μόνους στο διαδίκτυο». Οι κυβερνήσεις στήριξαν τη δημιουργία μίας κουλτούρας «ψηφιακής υγιεινής», που επιτρέπει την ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο: «Στην Εσθονία κανείς δεν θα έμενε έκπληκτος με το πόσα γνωρίζει για τους χρήστες του το Facebook». Επιπλέον, το εσθονικό κράτος εξάλειψε σταδιακά τη χρήση του χαρτιού, διακινώντας όλα τα κρατικά έγγραφα ψηφιακά. Επί του παρόντος, είπε η Εσθονή πρόεδρος, γίνονται εντατικές διαβουλεύσεις για να ψηφιστεί ένα στιβαρό νομικό πλαίσιο για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στη χώρα.

Δεν μπορεί να είναι ασφαλής κανείς στο διαδίκτυο αν δεν τηρεί βασικούς κανόνες υγιεινής, τόνισε. «Πρέπει να τους μάθουμε, όπως μάθαμε να πλένουμε τα χέρια μας».

Η κ. Κάλιουλαϊντ μίλησε για ευρύτερα θέματα: τη σημασία μίας απελευθερωμένης αγοράς εργασίας («δεν κερδίζεται τίποτα από την παραμονή στην ίδια δουλειά για μεγάλο χρονικό διάστημα»), τα κρυπτονομίσματα («δεν μπορείς να έχεις ένα νόμισμα που δεν συνδέεται με μία οικονομία») και την πρόκληση για τη φορολογική πολιτική και τα ασφαλιστικά συστήματα ενός κόσμου όπου όλο και περισσότεροι άνθρωποι, ανεξαρτήτως που διαμένουν, εργάζονται διαδικτυακά σε διαφορετικά μέρη του πλανήτη. Η χώρα της, είπε, απέχει ακόμα από το βιοτικό επίπεδο των σκανδιναβικών χωρών, αλλά «συγκλίνουμε ταχέως». Σχολιάζοντας το εσθονικό κοινωνικό μοντέλο, είπε ότι «οι πολίτες είναι πολύ πιο διατεθειμένοι να δεχθούν την ανισότητα αν εγγυάσαι τα βασικά και υπάρχει κοινωνική κινητικότητα».

Η Εσθονία χρειάστηκε να «σκεφτεί διαφορετικά» για να αναπτυχθεί και «το πέτυχε», δήλωσε στην εισαγωγική του παρέμβαση ο Ολλανδός πρέσβης Κάσπαρ Βέλντκαμπ.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ