15 Ιουλίου 2017

Από τον Σαββόπουλο στον Παντελίδη: Το κλέψιμο της «Συννεφούλας» και άλλες ιστορίες... αντιγραφής

Η "Συννεφούλα" του 1965 σε σάουντρακ ιταλικής ταινίας του 1971! – Και δύο πρόσφατες μουσικές δικαστικές διαμάχες: Παναγόπουλος-Χατζηγιάννης και Μουκίδης-Παντελίδης


Η "Συννεφούλα" του Διονύση Σαββόπουλου, 50 και πλέον χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία της, είναι ακόμα εδώ! Μετά τη γνωστή διαμάχη για την "παρουσία" της στα βιβλία θρησκευτικών, ξεσήκωσε το κοινό στο Καλλιμάρμαρο και έδωσε αφορμή για πολλά σχόλια από τους αναγνώστες του protothema.gr.

Κατά την προσφιλή μας συνήθεια, θα ασχοληθούμε με κάτι, όχι ιδιαίτερα γνωστό, σχετικά με τη "Συννεφούλα".

Την αντιγραφή της, σχεδόν… κόπι – πάστε, από τον Ιταλό συνθέτη Gino Peguri στο σάουντρακ της ταινίας "Il Corsaro Nero" το 1971, έξι χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία της.

Και θα κάνουμε και μια αναφορά σε δύο πρόσφατες "μουσικές διαμάχες" για αντιγραφή μελωδιών, αφού θυμίσουμε και την περιπέτεια του Δ. Σαββόπουλου με το θρυλικό «Ντιρλαντά».

Η Συννεφούλα και ο μαύρος κουρσάρος 

Πρωτοκυκλοφόρησε  το 1965 σε σαρανταπεντάρι δισκάκι από τη LYRA (LYRA -1080) . Τον επόμενο χρόνο, συμπεριλήφθηκε στο L.P.  του Σαββόπουλου «Φορτηγό» (LYRA 3225). Το 1969,  στο L.P. «Το Περιβόλι του Τρελλού» (LYRA 3243) (κρατήσαμε τα δύο –λλ στη λ. Τρελλού καθώς έτσι γράφεται στον δίσκο), ο Δ. Σαββόπουλος συμπεριέλαβε και το πασίγνωστο «Ντιρλαντά».

Αυτό όμως προκάλεσε δικαστική διαμάχη με τον Καλύμνιο Παντελή Γκίνη, που είχε κυκλοφορήσει τη δεκαετία του ’60 το τραγούδι. Στο δικαστήριο, ο Σαββόπουλος υποστήριξε ότι το τραγούδι είναι παραδοσιακό, χωρίς να γνωρίζουμε τους δημιουργούς του, αντίθετα ο Γκίνης ισχυρίστηκε ότι είναι δημιουργός του τραγουδιού. Τελικά, ο Καλύμνιος καπετάνιος κέρδισε τη δικαστική διαμάχη με τον Σαββόπουλο. Πάντως το «Ντιρλαντά», έγινε παγκόσμια επιτυχία στις αρχές της δεκαετίας του ’70, τραγουδισμένο από Δαλιδά (Dalida) (1933 -1987) στα γαλλικά και στα ιταλικά με τον τίτλο “Darla Dirladada”.

Σχετικά με το «Ντιρλαντά» και τον Παντελή Γκίνη, βρήκαμε ότι κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών, με τη βοήθεια και επιμέλεια της αξέχαστης Δόμνας Σαμίου. Ήταν ένα από τα  127 παραδοσιακά τραγούδια που ηχογραφήθηκαν με τη φροντίδα της Δ. Σαμίου, μεταξύ 1959 και 1969. Αναφέρεται ως «Σφουγγαράδικο τσιμάρισμα».

Στην άλλη πλευρά του δίσκου ως… flip side, υπάρχει το επίσης σφουγγαράδικο τσιμάρισμα «Αγάντα Γιαλέσα» , το οποίο ερμηνεύει μόνος του ο Παντελής Γκίνης, ενώ στο «Ντιρλαντά» συμμετέχει και ανδρική χορωδία.

Επανερχόμαστε στη «Συννεφούλα». Το 1971, κυκλοφόρησε η ιταλική ταινία «Il Corsaro Nerro”. Σκηνοθέτης της, ο Lorenzo Gicca Palli με το ψευδώνυμο Vincent Thomas. Πρωταγωνιστές της οι Τέρενς Χιλ, Σίλβια Μόντι,Τζόρτζιο Μάρτιν, Μπαντ Σπένσερ κ.ά.


Η ταινία προβλήθηκε στη χώρα μας, με τον τίτλο «Ο Μαύρος Κουρσάρος» στην Α’ προβολή. Στη συνέχεια, επαναπροβλήθηκε με δύο διαφορετικούς τίτλους! «Δυο Τρελοί Τρελοί Κουρσάροι» και «Κατ’ Εντολήν του Βασιλέως»… Τη μουσική της ταινίας, υπογράφει ο Gino Peguri.

Ακούστε το σάουντρακ της ταινίας και θα καταλάβει ότι πρόκειται για τη «Συννεφούλα»  του Σαββόπουλου ελαφρά διασκευασμένη!



Ο Σαββόπουλος δεν κινήθηκε νομικά εναντίον του Ιταλού (γιατί δεν είχε κατοχυρωμένα πνευματικά δικαιώματα της «Συννεφούλας» ή για άλλο λόγο, δεν γνωρίζουμε).

Ο Gino Peguri, έγραψε επίσης τη μουσική των ταινιών «Italia Proibita” (1963), “Verso l’ Avventura” (1972) και «El Zorro” (1968).

Αυτά για τη «Συννεφούλα» και τις… περιπέτειες του Δ. Σαββόπουλου, που όμως μας έφεραν στο νου, δυο πρόσφατες μουσικές διαμάχες που έφτασαν στα δικαστήρια

Παναγόπουλος με Χατζηγιάννη και Μουκίδης με Παντελίδη

Σε όλους μας, όταν ακούμε μουσική, όσο αδαείς κι αν είμαστε, δημιουργείται συχνά η αίσθηση ότι "αυτό κάπου το έχω ξανακούσει». Μερικές φορές βέβαια, δεν μιλάμε για «κάτι μου θυμίζει» ή «μοιάζει λίγο», αλλά όπως στον Σαββόπουλο και τον Gino Peguri… παραμοιάζει!

Το 1987, ο Δημήτρης Παναγόπουλος κυκλοφορεί το L.P. «Ασταθής Ισορροπία» (STIGMA 91074). Ανάμεσα στα τραγούδια του δίσκου , υπάρχει η καταπληκτική «Αύρα», το κορυφαίο τραγούδι της δεκαετίας  του 1980 κατά τον μεγάλο Μάνο Χατζιδάκι.



 Το 2009 ο Μιχάλης Χατζηγιάννης, κυκλοφόρησε το τραγούδι  «Κάτι Λείπει», σε στίχους Νίκου Μωραΐτη που… κάτι θυμίζει από την «Αύρα».



Ο Δ. Παναγόπουλος κινήθηκε δικαστικά εναντίον του. Η υπόθεση έφτασε όντως στα δικαστήρια. Το 2014, ο Μ. Χατζηγιάννης,υποχρεώθηκε να καταβάλει ένα σεβαστό χρηματικό ποσό στον Δ. Παναγόπουλο για ηθική βλάβη (Απόφαση Εφετείου, 29/8/2014).

Το 1999 η Κωνσταντίνα, κυκλοφόρησε το LP «Σημείο Επαφής». Ανάμεσα στα τραγούδια του άλμπουμ αυτού, ήταν και το εξαιρετικό «Χωρίς Φτερά», σε μουσική και στίχους του Γιώργου Μουκίδη.



Το 2013, ο αδικοχαμένος Παντελής Παντελίδης, κυκλοφόρησε το άλμπουμ «Ουράνιο Τόξο που του Λείπανε 2 Χρώματα». Στο  CD αυτό, υπάρχει και το τραγούδι «Τέτοια Αγάπη δεν Αξίζω». Ο Μουκίδης, κατηγόρησε τον Παντελίδη ότι αντέγραφε «τμήμα» από το «Χωρίς Φτερά» στο «Τέτοια Αγάπη δεν Αξίζω» και κινήθηκε νομικά εναντίον του, ζητώντας 100.000 E για ηθική βλάβη. Ο Μουκίδης δικαιώθηκε όντως στο δικαστήριο. Είναι γνωστό το τραγικό τέλος του Παντελή Παντελίδη.



Ο Γιώργος Μουκίδης, σε μια του ανάρτηση στο Facebook έγραψε τότε: «Από τη μεριά μου σου ζητάω συγνώμη, αν ποτέ σε πίκρανα «εδώ κάτω». Να δώσεις χαιρετισμούς στον Αντώνη (του Βαρδή). Κι εμείς θα τα πούμε μια μέρα από κοντά οπωσδήποτε… Και θα γίνουμε φίλοι… Βλέπεις, Παντελή, στον ουρανό δεν υπάρχει άλλη επιλογή γιατί δεν υπάρχει τίποτα άλλο εκτός από αγάπη …».

Καλό βέβαια θα ήταν αυτή η αγάπη να υπάρχει και στη Γη και να μην περιμένουμε να φτάσουμε στον ουρανό για να τη βιώσουμε και να την εκφράσουμε…

Μιχάλης Στούκας
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ